Fed, 2020 yılından bu yana birinci sefer faiz indirimi yaparak faiz oranlarını 50 baz puan düşürüp yüzde 4,75-5,0 aralığına çekti. Bu karar, ABD ve dünya piyasalarında büyük bir yankı uyandırdı. Fed Başkanı Jerome Powell, indirimin sabırlı bir halde değerlendirildiğini ve mevcut datalar doğrultusunda hakikat bir adım olduğunu vurguladı.
Bu gelişmenin çabucak akabinde ABD’nin önde gelen bankaları da harekete geçti. JPMorgan Chase, kredi faiz oranlarını bugünden itibaren geçerli olacak formda 50 baz puan düşürerek yüzde 8’e çekti. Tıpkı hamleyi Bank of America da yaparak kredi faiz oranını yüzde 8’e indirdi. Bu faiz indirimi, piyasalarda kredi maliyetlerinin azalmasına yol açarak ekonomik aktiviteyi desteklemeyi hedefliyor.
ABD Merkez Bankası (Fed) tarafından yapılan açıklamada, faiz oranında 50 baz puanlık indirim kararının 11’e karşı 1 oyla alındığı belirtildi. Michelle Bowman’ın 25 baz puanlık faiz indiriminden yana olduğu ve karşı oy kullandığı aktarıldı.
Açıklamada, enflasyonda kaydedilen ilerleme ve risk istikrarları ışığında federal fon oranı için gaye aralığın 50 baz puan düşürülerek yüzde 4,75-5,00 ortasına indirilmesine karar verildiği bildirildi.
“EKONOMİK GÖRÜNÜMDE BELİRSİZLİK SÜRÜYOR”
İki gün süren Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısının akabinde Fed’den yapılan açıklamada, son göstergelere nazaran ekonomik aktivitenin sağlam bir süratte genişlemeye devam ettiğinin görüldüğü aktarıldı.
İstihdam kazanımlarının yavaşladığına işaret edilen açıklamada, işsizlik oranının yükseldiği lakin düşük kalmayı sürdürdüğü kaydedildi.
Açıklamada, enflasyonun FOMC’nin yüzde 2 amacına yanlışsız ilerlediği fakat yüksek kalmaya devam ettiği belirtilerek, “FOMC, enflasyonun sürdürülebilir bir formda yüzde 2’ye yanlışsız hareket ettiğine dair daha fazla inanç kazandı ve istihdam ile enflasyon maksatlarına ulaşma risklerinin kabaca istikrarda olduğuna karar verdi.” sözlerine yer verildi.
Ekonomik görünümün belgisiz olduğu kaydedilen açıklamada, her iki taraftaki risklere dikkat edildiği vurgulandı.
Açıklamada, FOMC’nin ek ayarlamalar yapmayı değerlendirirken, gelen dataları, gelişen görünümü ve risk istikrarını dikkatlice değerlendireceği belirtilerek, Komitenin azamî istihdamı desteklemeye ve enflasyonu yüzde 2 amacına döndürmeye güçlü bir biçimde kararlı olduğuna dikkat çekildi.
Ekonomiye ait iddialarını de açıklayan Fed, federal fon oranına ait varsayımını bu yıl sonu için yüzde 5,1’den yüzde 4,4’e düşürdü.
Fed’in federal fon oranına ait 2025 yılı için kestirimi yüzde 4,1’den yüzde 3,4’e, 2026 yılı için yüzde 3,1’den yüzde 2,9’a indirilirken 2027 için yüzde 2,9 olarak belirledi.
Söz konusu iddialar Fed’in bu yıl toplamda 50 baz puan daha faiz indirimine gidebileceğini ortaya koydu.
Bankanın enflasyon kestirimleri ise bu yıl için yüzde 2,6’dan yüzde 2,3’e, 2025 için yüzde 2,3’ten yüzde 2,1’e düşürüldü. 2026 ve 2027 için yüzde 2 olarak belirlendi.
Değişken güç ve besin fiyatlarını içermeyen çekirdek enflasyona ait iddialar de bu yıl için yüzde 2,8’den yüzde 2,6’ya, 2025 için yüzde 2,3’ten yüzde 2,2’ye revize edildi, 2026 ve 2027 için yüzde 2 oldu.
ABD iktisadının büyüme iddiası bu yıl için yüzde 2,1’den yüzde 2’ye düşürüldü, 2025, 2026 ve 2027 için yüzde 2 olarak öngörüldü.
İşsizlik oranına ait kestirimler ise bu yıl için yüzde 4’ten yüzde 4,4’e, 2025 için yüzde 4,2’den yüzde 4,4’e, 2026 için yüzde 4,1’den yüzde 4,3’e çıkarıldı, 2027 için yüzde 4,2 olarak belirlendi.
EN SON 2020’DE FAİZ İNDİRİMİ YAPILMIŞTI
Fed, Mart 2020’de Covid-19 salgınının ekonomik tesirlerine ait tasalarla siyaset faiz oranını yüzde 0-0,25 aralığına çekmiş ve mali genişlemeye gitmişti.
Ülkede daha sonra yükselen enflasyon karşısında 2022’de varlık alım operasyonunu tamamlayarak faiz artışlarına başlayan Fed, Mart 2022’den bu yana 11 faiz artırımı gerçekleştirmiş ve faiz oranını toplam 525 baz puan artırmıştı.
Bankanın siyaset faizi, kelam konusu artışlarla 2001’den bu yana en yüksek düzey olan yüzde 5,25-5,50 aralığına çıkmıştı.
Politika faizinde en son Temmuz 2023’te 25 baz puanlık artışa giden Fed, faiz oranını arka arda 8 toplantıda değiştirmeyerek mevcut aralıkta sabit bırakmıştı.
ABD’de enflasyon, Haziran 2022’de yıllık bazda yüzde 9 ile 1981’den itibaren en yüksek seviyeyi görmesinin akabinde son olarak ağustos ayında yıllık bazda yüzde 2,5 ile beklentilere paralel gerçekleşmişti.
FED LİDERİ’NDEN AÇIKLAMALAR
ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, Fed’in siyaset faizini 4 yıl ortadan sonra birinci kere indirmesinin akabinde basın toplantısı düzenledi.
ABD iktisadının genel olarak güçlü olduğunu ve son iki yılda gayelere hakikat kıymetli ilerlemeler kaydedildiğini belirten Powell, iş gücü piyasasının eski “aşırı ısınmış” haline kıyasla “soğuduğunu” ve enflasyonunun değerli ölçüde azaldığını anlattı.
Powell, Federal Açık Piyasa Komitesinin (FOMC) siyaset faizini 50 baz puan düşürerek siyaset kısıtlamasının derecesini azaltmaya karar verdiğini kaydederek, “Bu karar, siyaset duruşumuzun uygun biçimde tekrar ayarlanmasıyla, ölçülü büyüme ve enflasyonun sürdürülebilir bir halde yüzde 2’ye düşmesi bağlamında iş gücü piyasasındaki gücün korunabileceğine dair artan inancımızı yansıtıyor.” dedi.
“ENFLASYON ARTIK MAKSADIMIZA ÇOK DAHA YAKIN”
Kısıtlayıcı para siyasetinin, arz ve talep ortasındaki dengeyi tekrar sağlamaya yardımcı olduğuna işaret eden Powell, enflasyonist baskıları hafiflettiğini ve enflasyon beklentilerinin uygun bir formda çapalanmasını sağladığını aktardı.
Powell, “Geçtiğimiz yılki sabırlı yaklaşımımız meyvelerini verdi; enflasyon artık maksadımıza çok daha yakın ve enflasyonun sürdürülebilir bir halde yüzde 2’ye yanlışsız ilerlediğine dair daha fazla inanç kazandık.” diye konuştu.
Fed Başkanı Powell, “Enflasyonun düşmesi ve iş gücü piyasasının soğumasıyla, enflasyona yönelik üst istikametli riskler azaldı, istihdama ait aşağı taraflı riskler arttı.” değerlendirmesinde bulundu.
Politika duruşunun yine ayarlanmasının iktisadın ve iş gücü piyasasının gücünü muhafazaya yardımcı olacağını vurgulayan Powell, “Önceden belirlenmiş bir yolda değiliz. Kararlarımızı toplantıdan toplantıya almaya devam edeceğiz.” dedi.
Powell, iktisat güçlü kalmaya devam ederse ve enflasyon ısrarcı olursa siyaset kısıtlamalarını daha yavaş bir biçimde gevşetebileceklerini belirterek, iş gücü piyasasının beklenmedik bir formda zayıflaması ya da enflasyonun beklenenden daha süratli düşmesi halinde de karşılık vermeye hazır olduklarını aktardı.
Fed Başkanı Powell, uygun olması halinde faiz oranlarını daha süratli yahut daha yavaş indirebileceklerini ya da duraklatabileceklerini vurguladı.
Faiz indirimlerine güçlü bir başlangıç yaptıklarına işaret eden Powell, bunun enflasyonun sürdürülebilir bir formda yüzde 2’ye gerçek ilerlediğine olan inancın bir işareti olduğunu belirtti.
Powell, öteki merkez bankaları faiz indirirken Fed’in faiz oranlarını düşürme konusunda sabırlı olmasının enflasyonda sürdürülebilir ilerlemeye katkıda bulunduğunu belirterek, bunun bugünkü “güçlü” adımı atmada tesirli olduğunu kaydetti.
“GÖREV TAMAMLANDI DİYEMİYORUZ”
Fed’in yeni temposunun 50 baz puanlık indirim olmadığını söyleyen Powell, enflasyonu gayeye düşürmek için iş gücü piyasası şartlarında daha fazla kayıp görmeye gerek olmadığını söz etti.
Powell, uzun vadeli tahvillerde negatif faiz oranlarına geri dönülmeyeceğini ve faiz oranlarının daha evvelki çok düşük düzeylerinin üzerinde olacağını düşündüğünü anlattı.
Fed’in enflasyona karşı zafer ilan edip etmediğine yönelik soru üzerine Powell, “Yüzde 2 maksadında değiliz. Enflasyonun yüzde 2 civarında yahut yüzde 2’ye yakın olmasını istiyoruz. Vazife tamamlandı yahut buna benzeri bir şey söylemiyoruz. Lakin söylemeliyim ki, kaydettiğimiz ilerlemeden yürek alıyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.