Karatay Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Tarih Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Caner Arabacı, ‘şivlilik’ geleneğinin tasavvuf İmam-ı Şibli’den geldiğini belirterek, ”Konya’da üç ayların birinci günü ‘şivlilik’ günüdür” dedi.
ŞİVLİLİK NEDİR?
Şivlilik, Konya’da çocukların mahallelerindeki meskenleri dolaşarak tatlı ve çerez topladıkları kültürel bir etkinliktir.
Günümüzde, lokal yönetimler bu kültürel mirası korumak gayesiyle çeşitli etkinlikler düzenlemektedir.
‘ŞİVLİLİK, İMAM-I ŞİBLİ’DEN GELİYOR’
Prof. Dr. Caner Arabacı, ‘şivlilik’ geleneği ile ilgili şunları söyledi:
”Konya’da üç ayların birinci günü ‘şivlilik’ günüdür. Tabi üç aylar, aslında bir dini hazırlık, yardımlaşmaya, ibadete, zihnen ve aile olarak, toplum olarak bir hazırlık devridir. O hazırlığa çocukları sevindirerek, çocukları da o denli bir hazırlığın içine şenlikle katarak dahil etme üzere kabul edilebilinir. şivlilik, Konya’da çok eski bir gelenek. İmam-ı Şibli’den, geldiği söylenir. İmam-ı Şibli, birinci periyot sufilerindendir. Birçok sufi ekolü etkilemiş, alim bir şahsiyettir. Hadis ilimlerine vakıf bir şahsiyettir. O etkilediği ekoller, Anadolu’nun fethi, İslamlaştırılması, Türkleştirilmesi periyodunda, onun ismini buralara taşımıştır diye düşünebiliriz. Tabi şivliliğin çok taraflı bir ehemmiyeti var. Üç ayların birinci gününde, çocukları değişik hediyelerle sevindiriyorsunuz. Sabah namazından itibaren, komşu, ev ayrımı yapmadan, tanıdık tanımadık ayrımı yapmadan çocuklar hane hane dolaşıyorlar. Aileler bunu severek, hoşlanarak armağanlar alıyor, çocuklara takdim ediyor. Bir sosyal canlılık, kaynaşma ortamı oluşuyor. Yalnızca çocuklar katılmıyor, çocukların yanında anneleri, ablaları da bu sevince iştirak ediyor. Değişik maniler söyleniyor. Bu da işin sesli cümbüş tarafıdır.”
‘FENER ALAYI, DİNİ VE ULUSAL GELENEK’
Prof. Dr. Arabacı, dün akşam ateş yakılıp, dilek fenerlerinin uçurulmasının da gelenek olduğunu belirterek, “Bir gün evvelce gece fener alayları düzenleniyor. Yerde ateşler yakılıyor. Ateş üstünden atlanıyor. Her tarafı renkli, içine mum yakılmış fenerler çocuklar tarafından taşınıyor. Ateş yakarak, üzerinden atlama çok eski bir gelenektir. Türk kültüründe nevruz şenlikleriyle, ilkbahar şenlikleriyle irtibatlı esaslı bir gelenektir. Sevinçli vakitlerde, zafer periyotlarında meşaleler evvelce bu yana yakılır. Bir çeşit fener alayları evvelce beri yapılır. Bu milli gelenek, şivlilikle bütünleşmiş, dini ve ulusal bir şenlik haline dönüşmüş durumda” diye konuştu.
Ateşin üstünden atlayan Abdullah Topan (20), ”7 yaşından beri her sene devamlı kutluyoruz. Endişe hiç olmadı. Cümbüşüne atlıyoruz. Yaş büyüyünce kendim şivlilik toplamaya çıkamayınca üzülüyorum. Tekrar çocuk olup toplamak isterdim” dedi.
Etkinliğe birinci sefer katıldığını belirten Irak uyruklu Sermet Paşa ise “Sadece Konya’ya özel bir şey diye duydum. Üç ayların gelişi, dinimizce çok hoş karşılanıyor. Çok memnunuz. Şivlilik hazırlığını tamamladık. Kızımla kapı kapı gezip, şivlilik için hoş bir şey yapacağız inşallah” diye konuştu. (DHA)